Σεισμικές έρευνες στο Ιόνιο Πέλαγος και στη Νότια Κρήτη από το ερευνητικό σκάφος “Nordic Explorer”

Προς:
κ. Ε. Λιβιεράτο, Υπουργό ΠΕΚΑ
κ. Α. Παπαγεωργίου, Υφυπουργό Ενέργειας

Κοιν.:
Όπως πίνακας αποδεκτών

Αθήνα, 16 Νοεμβρίου 2012

Αρ. Πρωτ. 12/161

Θέμα: Σεισμικές έρευνες στο Ιόνιο Πέλαγος και στη Νότια Κρήτη από το ερευνητικό σκάφος “Nordic Explorer”

Αξιότιμοι κύριοι Υπουργοί,

Πληροφορηθήκαμε από τον διαδικτυακό τόπο του ΥΠΕΚΑ και τα ΜΜΕ την έναρξη των ερευνητικών δραστηριοτήτων του σκάφους «Nordic Explorer» της Petroleum Geo-Services, σε συνολική έκταση περίπου 220.000 χιλιομέτρων κατά μήκος της Ελληνικής Τάφρου, στο Ιόνιο Πέλαγος και τη θαλάσσια περιοχή νοτίως της Κρήτης.

Σε πρόσφατη παρουσίαση συμβούλου του ΥΠΕΚΑ (http://www.iene.gr/energydevelopment2012/articlefiles/session4/Stamataki-power-point.pdf), στο 17ο Εθνικό Συνέδριο Ενέργειας, 30-31 Οκτωβρίου), δημιουργείται η εντύπωση ότι οι παρατηρήσεις μας (επιστολή 9/7/12) σχετικά με την ανάγκη λήψης μέτρων προστασίας των απειλούμενων και προστατευόμενων θαλάσσιων κητωδών στην εν λόγω περιοχή έχουν ενσωματωθεί στον σχεδιασμό των σεισμικών ερευνών, και ότι οι διατάξεις της σχετικής νομοθεσίας και οι κανονισμοί της Συμφωνίας ACCOBAMS (Resolution 4.17: Guidelines To Address The Impact Of Anthropogenic Noise On Cetaceans In The ACCOBAMS Area) θα τηρούνται καθ’ όλη τη διάρκεια των ερευνών.

Στην ίδια παρουσίαση ωστόσο:

1) Αναφέρεται σεισμική ερευνητική δραστηριότητα σε πολύ σημαντική περιοχή για τους φυσητήρες της Μεσογείου, γεγονός που παραβιάζει κατάφορα την απόφαση 4.17 της ACCOBAMS, που ζητά να μην γίνονται τέτοιες έρευνες σε "key areas" για τα κητώδη. Τέτοια περιοχή αποτελεί και σημαντικό κομμάτι της Ελληνικής Τάφρου, που η ACCOBAMS έχει χαρακτηρίσει ως μεγίστης σημασίας για τον πληθυσμό των φυσητήρων της Μεσογείου (κινδυνεύων πληθυσμός) με βάση επανειλημμένες αποφάσεις της.

2) Επισημαίνεται ότι θα υπάρχουν μόνο δύο παρατηρητές θαλάσσιων θηλαστικών, ενώ δεν γίνεται αναφορά σε άλλα προληπτικά μέτρα. Οι δύο αυτοί παρατηρητές σε καμία περίπτωση δε μπορεί να θεωρηθεί ότι καλύπτουν τις εξειδικευμένες οδηγίες της ACCOBAMS. Οι συγκεκριμένες οδηγίες αναφέρουν ρητά ότι πρέπει ανά πάσα στιγμή να υπάρχουν δύο οπτικοί παρατηρητές (κατά τη διάρκεια της ημέρας) και ένας ακουστικός παρατηρητής εφόσον οι έρευνες διαρκούν όλο το 24ωρο (σύνολο τουλάχιστον 7 παρατηρητές σε βάρδιες). Επιπλέον, δεν έχουν γνωστοποιηθεί με ποιο τρόπο καλύπτονται οι υπόλοιπες υποχρεώσεις της χώρας, όπως αυτές απορρέουν από την Οδηγία 92/43, δεδομένου ότι τα θαλάσσια θηλαστικά των ελληνικών θαλασσών αναφέρονται στα παραρτήματα ΙΙ και IV της Οδηγίας.

3) Αναφέρεται ότι δεν έχει προηγηθεί Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων γιατί η ελληνική νομοθεσία δεν το απαιτεί, όπως πράγματι είναι. Δεδομένων όμως των διεθνώς αποδεδειγμένων σοβαρών επιπτώσεων των σεισμικών ερευνών στα θαλάσσια θηλαστικά, των αποφάσεων της ACCOBAMS και του εξαιρετικού βαθμού περιβαλλοντικής ευαισθησίας της περιοχής, θεωρούμε απαράδεκτο να μην έχει προηγηθεί μια τέτοια μελέτη, η απαίτηση της οποίας θα πρέπει να νομοθετηθεί τάχιστα.

Δεδομένης της εξαιρετικής σημασίας του θέματος των σεισμικών ερευνών και των πιθανών επιπτώσεων στα θαλάσσια θηλαστικά της Ελλάδας, οι συνυπογράφουσες οργανώσεις τονίζουν ότι η υιοθέτηση διεθνώς αποδεκτών μέτρων, των οποίων η τήρηση πρέπει να παρακολουθείται συστηματικά, πρέπει να αποτελεί βασικό συμβατικό όρο και υποχρέωση της αναδόχου εταιρίας.

Σας καλούμε να μας γνωστοποιήσετε άμεσα, ποια ακριβώς είναι τα μέτρα προστασίας των θαλάσσιων κητωδών και συνολικά του θαλάσσιου περιβάλλοντος βάσει των οποίων διεξάγονται οι έρευνες από την Petroleum Geo-Services και ποιοι οι μηχανισμοί παρακολούθησης της εφαρμογής τους.

Με εκτίμηση,

MΟm/Εταιρεία για τη Μελέτη και Προστασία της Μεσογειακής Φώκιας

WWF Ελλάς

Ινστιτούτο Κητολογικών Ερευνών Πέλαγος

Tethys Research Institute

Πίνακας αποδεκτών

Γενική Γραμματέας Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής

Γενικός Γραμματέας Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής

Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος

Γενική Διεύθυνση Ενέργειας, Δνση Πετρελαϊκής Πολιτικής, Τμήμα Προγραμματισμού

Ειδική Υπηρεσία Περιβάλλοντος, ΥΠΕΚΑ

Επιτροπή Φύση

Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ΓΔ Περιβάλλοντος

Γραμματεία ACCOBAMS

Petroleum Geo-Services